به گزارش روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی ایران، ماه های پایانی سال 1400 شورایعالی انقلاب فرهنگی، وزارت بهداشت را موظف کرد که به منظور دستیابی به سرانه پزشک به جمعیت 20 در ده هزار در سال 1410 به مدت چهار سال از 1401، ظرفیت پذیرش دانشگاه ها برای رشته پزشکی در مقطع عمومی در هر سال، 20 درصد نسبت به سال قبل افزایش یابد و از 8هزار نفر به 16 هزار 588 نفر برسد.

 

این در حالی است که وزارت بهداشت می گوید، در طول سه سال گذشته بیش از آن چیزی که در مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی تاکید شده بود، دانشجوی پزشکی در دانشگاه‌ها جذب شدند و وزارت بهداشت انتظار داشت، آن ظرفیتی را که تا کنون اضافه و بیش از مصوبه پذیرفته شده، از ظرفیتی که برای پذیرش دانشجو در سال ۱۴۰۴ در نظر گرفته شده، کم شود؛ درخواستی که در نهایت برآورده نشد.

 

دکتر نادر توکلی در گفت و گوی اختصاصی با خبرنگار روابط عمومی دانشگاه در این باره گفت: در حال حاضر نسبت به چهار سال قبل، بیش از ۱۲۷ درصد افزایش ظرفیت در دفترچه کنکور داشته ایم و انتظار داریم در ثبت نام‌نهایی به ۱۵۰ درصد برسد، که این میزان دو و نیم برابر ظرفیت دانشگاه است.

 

وی با بیان اینکه دانشگاه علوم پزشکی ایران در این چهار سال، متناسب با پذیرش دانشجو در زیرساخت ها توسعه چندانی نداشته، افزود: در واقع اقداماتی که در این مدت انجام شده فقط برای بهینه کردن شرایط بوده است که به هیچ وجه پاسخگوی ظرفیت فعلی نیست.

 

رئیس دانشگاه علوم پزشکی ایران یادآور شد: مواردی که به طور جد کمبود داریم شامل کلاس درس، عضو هیات علمی، خوابگاه، آزمایشگاه، فضای مهارت بالینی، بیمارستان آموزشی، پاویون دانشجویی و موارد مرتبط با این سازه ها هستند. به عنوان مثال محدودیت خوابگاه به شکلی شده که امکان دادن خوابگاه به دانشجویان تحصیلات تکمیلی در دانشگاه وجود ندارد!

 

وی گفت: همانطور که می‌دانید، به خاطر هزینه‌های بالای اسکان در شهر تهران، دانشجویان تمایل دارند که از خوابگاه استفاده کنند اما در حال حاضر، با توجه به اینکه در سال‌های گذشته افزایش ظرفیت داشته‌ایم، خوابگاه‌ها بسیار متراکم شده‌اند. اتاق‌های سه‌نفره را چند سال پیش چهارنفره کردند، سال بعدش پنج‌نفره شده و اکنون شش‌نفره؛ الان دیگر واقعاً ظرفیت ندارد که آن شش‌نفره را به هفت‌نفر یا بیشتر افزایش دهیم.

 

توکلی ادامه داد: در خوابگاه ها موضوع امکانات ورزشی هم مهم است. ما در خوابگاه دانشجوی تک‌بعدی بار نمی‌آوریم. حتماً باید سالن مطالعه و امکانات ورزشی را در همان خوابگاه ببینیم، یا حتی جدای از خوابگاه، در خود دانشگاه ما سرانه ورزشی و سرانه اماکن سرپوشیده داریم. وقتی دانشجو زیاد می‌شود و این امکانات افزایش پیدا نمی‌کند، قطعاً دچار مشکل می‌شویم.

 

وی همچنین خاطر نشان کرد: تعداد کم استاد و همچنین نبود کلاس درس دارای صندلی کافی برای همه ورودی ها موجب می شود به ناچار اساتید در کلاس های متعدد تدریس داشته باشند، علاوه بر این با توجه به تعداد بالای دانشجو در کلاس، امکان کنترل و نظارت آموزشی کمتر می شود؛ در ضمن به دلیل کثرت فعالیت آموزشی، استاد فرصت کافی برای سایر فعالیت ها، خصوصا حوزه پژوهش نخواهد داشت، پس کاهش تعداد تولیدات پژوهشی در سال های بعد، دور از انتظار نیست.

 

توکلی افزود: دانشجویان نیز با افزایش تعداد ظرفیت، متاثر خواهند شد و به احتمال زیاد آنچه گزارش می کنند، شامل مواردی از جمله تلف شدن وقت در صف ها مانند صف غذا، محدودیت خوابگاه و تعداد زیاد دانشجو در اتاق خوابگاه ها، عدم امکان مطالعه در فضاهای خوابگاهی و سالن های مطالعه و همچنین عدم امکان یادگیری مطلوب به دلیل اینکه امکان پرسش و پاسخ از استاد گرفته  شده، خواهد بود؛ در بخش های بالینی نیز، نبود بیمار آموزشی کافی برای هر دانشجو و گاها عدم امکان حضور در بالین بیمار به دلیل تعداد زیاد دانشجو مورد گلایه آنان خواهد بود.

 

وی تأکید کرد: درست این است که به تناسب افزایش دانشجو و نرخ تورم، سهم تخصیص اعتبارات آموزشی باید بیشتر شود اما الان اینگونه نیست، در حال حاضر دانشگاه علوم پزشکی ایران برای توسعه زیرساختها و افزایش امکانات به چند ده همت بودجه نیاز دارد

رئیس دانشگاه علوم پزشکی ایران یادآور شد: به موضوع تغذیه و سرویس حمل و نقل دانشجو هم باید توجه کرد که هزینه سرسام‌آوری را به دانشگاه‌ها تحمیل می‌کنند. قطعاً با افزایش تعداد دانشجو باید بودجه بیشتری برای تغذیه و حمل و نقل اختصاص دهیم. این در شرایطی است که سازمان برنامه و بودجه از مرداد ماه سال ۱۴۰۴، اقدام به کسر ۴۲ درصد از اعتباری کرده که بابت آیتم‌های سایر یعنی تغذیه دانشجویی، افزایش ظرفیت و حقوق رزیدنت‌ها در اختیار دانشگاه قرار گرفته بود.

 

وی ادامه داد:  یعنی اگر با همین شرایط پیش برویم، برای امسال سیصد میلیارد تومان کسری خواهیم داشت و اگر افزایش ظرفیت را نیز به این اضافه کنیم و این افزایش ظرفیت را دو برابر در نظر بگیریم، قطعاً بالغ بر دو هزار و دویست تا سه هزار میلیارد تومان کسری در این حوزه خواهیم داشت.

 

توکلی در پاسخ به این پرسش که عدم وجود زیر ساخت و امکانات چه تاثیری در آینده نظام سلامت در تربیت پزشک و دندان پزشک خواهد گذاشت، گفت:  قطعاً خطری جدی برای سلامت آتی جامعه است، اینکه نتوان دانشجوی با صلاحیت تحویل جامعه داد در آینده گرفتاری های متعددی برای کشور ایجاد خواهد کرد، به طوریکه برخی دلسوزان اینگونه تعبیر می کنند که افزایش بدون زیرساخت ظرفیت پذیرش دانشجوی پزشکی، به افت جدی کیفیت آموزش و در نتیجه از بین رفتن اعتبار و خوش نامی سیستم پزشکی کشور منجر خواهد شد.

 

وی افزود:  نکته مهم دیگر زیست دانشجویی است که با افزایش ظرفیت بدون پیش بینی زیرساخت های لازم دچار آسیب می شود و قطعا بر کیفیت آموزشی نیز تاثیر می گذارد. اگر دانشجویی شب در یک فضای خوابگاهی خوبی نباشد، یا از حمل و نقل متوسطی برخوردار باشد و یا تغذیه خوبی نداشته باشد،  نمی‌تواند آموزش لازم را هم ببیند و در نهایت با پزشکان کم‌کیفیتی که در زمان دانشجویی‌شان دچار مشکلات زیادی بوده‌اند، مواجه هستیم.

 

رئیس دانشگاه علوم پزشکی ایران با اشاره به برخی تحلیل ها مبنی بر افزایش ظرفیت پزشکان به منظور تامین پزشک و نیروی متخصص در مناطق محروم و کم برخوردار، اظهار کرد:  ینکه ظرفیت را بیشتر کنیم تا تامین نیروی مناطق محروم درست شود تحلیل کاملا غلطی است، برای تامین پزشک متخصص در مناطق محروم باید راهکار خودش را بکار گرفت.

 

وی با بیان اینکه بر طبق گزارش های موجود اگر همین تعداد پزشک الان بطور عادلانه و با رعایت و تامین خواسته ها و تامین شرایط نگهداشت نیرو، توزیع می شدند مشکل مناطق محروم حل می شد، افزود:  ماهیت این دو مقوله یعنی ظرفیت دانشجوی پزشکی و توزیع پزشک متفاوت هستند و خلط این دو به نظر عمدی و برای مغلطه کاری است و بحث حضور پزشک در مناطق محروم اصلاً فصل دیگری از موارد را شامل می‌شود و به تعداد پزشک هیچ ارتباطی ندارد. بلکه باید با سیاستگذاری مناسب شرایطی جذاب برای دانشجو یا پزشک فراهم کنیم که به مناطق محروم برود.

 

توکلی در پایان یادآور شد: نکته دیگر اینکه در حال حاضر بسیاری از پزشکان هستند که به حرفه‌های دیگر مشغول شده‌اند چون حاضر نیستند به هر نحوی در مناطق محروم بروند، به نظرم این چالش را باید از طریق سهمیه‌های خاص برای برخی از پزشکان که تعهداتی دارند، برقرار کنیم که به مناطق بومی خودشان بروند و با سهمیه‌هایی که دارند، در آنجا خدمت‌گذاری کنند.